Anegdotki Anegdotki!!!

Zaraz po koronacji Jana III w różnych instytucjach urzędowych porozwieszano portrety królewskie. Na jednym z nich nieznany sprawca domalował litery K.I.E.P ( słowo kiep było wtedy niezwykle obraźliwe – J.A.M.). Król był wściekły, nakazał odnaleźć tego co go tak obrażał. Po krótkim śledztwie znaleziono sprawcę, jednak przyznając się do czynu dość osobliwie tłumaczył jego znaczenie. Stwierdził, że K.I.E.P to tylko skrót od wierszyka:

[K]ról [J]an

[E]uropy [P]an

Cała sprawa uszła sprawcy na sucho.

Królewski błazen

Miał też ponoć król swojego błazna nazwiskiem Winnicki. Znany był z ciętej riposty, tym bardziej zaś był dokuczliwy, że miał całkowite pobłażanie u swego monarchy. Kiedy na dwór królewski przybył magnat kresowy i napotkawszy błazna spytał:

- Kto waszeć?

- Krawiec nadworny – powiada mu trefniś.

- Jak to, więc ty robisz szaty królowi jegomości?

- Nie ! – odpowiedział – Ja umiem tylko łatkę przypiąć gdzie dziurawo, a nie królewskim ichmościom umiem kurtkę skroić.

- Co ty, drwisz, widzę – rzecze pan rozgniewany

- Bez urazy, miłościwy panie – odpowiada błazen – ale muszę go poznać z obyczajem tutejszym. Na tym dworze dwóch tylko jest ludzi, którym wszystko wolno: król i błazem, ale królowi tylko wolno się gniewać, a tylko błaznowi wolno się zbłaźnić, a że nikt z sobą prawa nie nosi, ale do prawa przychodzi, więc tutaj nie służą nikomu prawa królewskie; co do mnie wszakże, zawsze gotów jestem odstąpić praw moich.

- I mnie nie było się domyśleć, że to błazen – powiada magnat do swego towarzysza miarkując swój gniew.

- Zapewne, grzech wielki – rzekł trefniś – jam był domyślniejszy.

Filmiki-Odsiecz Wiedeńska

Filmik-Batalia Wiedeńska

Konspekt do lekcji historii przeprowadzonej w Gimnazjum
TEMAT: ,,Jan III Sobieski”

Taksonomia Celów

I. Uczeń: zna, wie, rozumie:
- daty: 17 VIII 1629, 17 VI 1696, 4-16 X 1667, 1676, 1683, 1691
-postacie: Maria Kazimiera d’ Arquien, Jakub Sobieski, Jakub Ludwik Sobieski, król Jan Kazimierz
- pojęcia: odsiecz wiedeńska, wielka podróż,
- wie jakie otrzymał wykształcenie, w jaki sposób rozwijała się jego kariera polityczna
-zna najważniejsze wydarzenia z życiorysu Jana III Sobieskiego
- zna losy potomków Jana III Sobieskiego
II. Umiejętności:
C- potrafi omówić stopnie kariery zawodowej Jana III Sobieskiego
-potrafi krótko scharakteryzować dzieciństwo i młodość Sobieskiego
- potrafi omówić najważniejsze dokonania wojenne Sobieskiego
D-potrafi omówić przyczyny upadku rodu Sobieskich
- potrafi omówić życie rodzinne Sobieskiego
III. Kształtowanie postaw i przekonań:
- Jest przekonany o wielkiej roli Sobieskiego dla zwycięstwa pod Wiedniem
IV. Środki dydaktyczne:
-ilustracje przedstawiające Sobieskiego i jego rodzinę
- drzewo genealogiczne rodziny Sobieskich
- film: http://kultura.wp.pl/title,Jan-III-Sobieski-milosc-rodzina-pasje-odc-3,wid,11962278,wiadomosc.html
-prezentacja multimedialna ,,Jan III Sobieski’’
-tekst źródłowy ,,List do królowej Marysieńki z 2.10.1665r.’’


Struktura lekcji

Czynności nauczyciela
Czynności ucznia
Uwagi
Czas
I.Czynności organizacyjno porządkowe

-wita się z uczniami
-sprawdza obecność
-odpowiadają na przywitanie nauczyciela
(czas)
3 min
II.Rekapitulacja wtórna

Na ostatniej lekcji był sprawdzian, więc nie ma rekapitulacji wtórnej

(czas)
8-10 min
III.Uświadomienie celów lekcji

Nauczyciel podaje temat lekcji.
Mówi o czym będzie lekcja oraz podaje z czego będą korzystać na lekcji (tekst źródłowy, prezentacja multimedialna ,,Jan III Sobieski”, drzewo genealogiczne Sobieskich, film o Sobieskim: miłość, rodzina, pasje)
Dyżurny zapisuje temat na tablicy
Zapisanie tematu
(czas)
2-3 min
IV.Opracowanie nowego tematu

Nauczyciel korzystając z drzewa genealogicznego rodziny Sobieskich przedstawia krótko przodków i potomków (Jakub Sobieski, Jakub Ludwik Sobieski) Jana III Sobieskiego, prezentując ich wizerunki. ( prezentacja multimedialna w której są zaprezentowane wizerunki rodziny Sobieskich)

http://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_III_Sobieski (drzewo genealogiczne)


Nauczyciel korzystając z wcześniej przygotowanej prezentacji zapoznaje uczniów z życiem Sobieskiego w czasach dzieciństwa i młodości. ( kiedy i gdzie się urodził, gdzie odebrał wykształcenie, o uczęszczaniu w latach 1640-43 do Kolegium Nowodworskiego w Krakowie, studiach w latach 1643-46 na Wydziale Filozoficznym w Akademii Krakowskiej oraz o jego podróży z bratem Markiem za granica po zakończeniu studiów)

Nauczyciel prosi uczniów o włączenie komputerów (Internetu) i znalezienie informacji na temat poszczególnych batalii wojennych Jana III Sobieskiego

Gr.1 Bitwa pod Podhajcami 1667
-Dlaczego Sobieski dowodził?
-Jak zakończyła się ta bitwa?
Gr.2 Bitwa pod Chocimiem 1673
-Dlaczego ta bitwa była ważna dla Polaków?
-Co dało Sobieskiemu zwycięstwo pod Chocimiem?
Gr. 3 Odsiecz Wiedeńska 1683
-Kiedy toczyła się bitwa pod Wiedniem?
-Zasługi Sobieskiego pod Wiedniem?
-Co Polska zyskała po bitwie pod Wiedniem?
Gr.4 Wyprawa do Mołdawii 1691
-Dlaczego Sobieski zdecydował się na wyprawę do Mołdawii?
-Czym skończyła się wyprawa do Mołdawii?
Na opracowanie odpowiedzi uczniowie maja 7 minut
Poszczególne grupy krótko charakteryzują bitwy oraz wskazują na mapie ich przebieg.
Następnie każda grupa podaje krótką notatkę pozostałym.

Nauczyciel prezentuje uczniom List Sobieskiego do Marysieńki z 2.10.1665 roku. Następnie uczniowie oceniają zawartość merytoryczną listów, czy Sobieski porusza w nich problemy polityczne .

(List do żony)
W Dzień Zaduszny [2 X 11665] przede dniem, a Swiniarzewo.

Wszystkie duszy i serca pociechy, najśliczniejsza Marysieńku!

Wczora w sam już wieczór oddano mi pisanie od Wci mojej panny par les Cosaques du Roi przysłane. Drugiego, o którym mi Wć piszesz, że tegoż dnia wyprawić miano, z wielką oczekiwałem intencją.

Co strony mieszkania warszawskiego, ja nie wiem, co już pisać mam. Bo na sejmie, jeśli taki stanie pokój, na jaki się zanosi, pewnie nie przyjdzie być Celadonowi, boby sto razy nawreć musiał, kiedy ni o czym inszym traktować nie będą, tylko o wróceniu des charges, i gdzie ledwo nie wszyscy tamtego tym imieniem zwać będą. Trzeba by się tedy albo ze wszystkimi bić i swarzyć, albo mieć un deplaisir insupportable. Jeśli ten pokój nie stanie, to wątpię, żeby do sejmu przyjść miało. Co też nam już zjadła pieniędzy ta Warszawa, wiesz Wć bardzo dobrze, a więcej już ich dalibóg nie masz skąd brać. Insza ichmość drugim, co i swoje tam mieszkania, i majętności bliskie, i sposoby rozmaite mają; my zaś z samego tylko swego żyć musim grosza, przy niesłychanym niewczasie. O kamienicach w mieście byłem tego cale rozumienia, że mogły być naprawione; ale kiedy nie można, to ja nie wiem, co już rzec z tym. P. Butlerowej też naszej przykrzyć się w tym nie śmiem.

U nas sam żadnej inszej też nie masz ponowy, tylko że Lubomirski w kupie już z Wielkopolakami stoi między Inowrocławiem a Pakością, mil od nas półpięty. Języcy jego powiadają, że się ma ruszyć ku nam i stanąć o dwie mili od nas. My ku Toruniowi dziś obracamy, na noc do Służewa, mil tylko trzy od Torunia.

List ten piszę przez okazję towarzysza p. Karwowskiego rotmistrza, który służył przedtem u mnie pokojowo, teraz przy jmp. hetmanie w kupie z p. Piwem; proszę tedy wielce Wci, moja duszo, o przyczynę, aby chorągwi jego zapłacono i prędko go ekspediowano. Jest to chorągiew nowa, dwie ćwierci już służy i szeląga jednego nie wzięła; teraz prosi o jedną przynajmniej ćwierć. Jest to chorągiew cale jmp. hetmana, u której on tylko rotmistrzem, i bardzo za nią prosi jmp. hetman. Trzeba to koniecznie uczynić dla niego; a do tego, że ten sam rotmistrz niesłychanie mnie kochający i w kilku okazjach wielkiegom onego ku sobie doznał afektu. Więcej, moja duszo, pisać czasu nie mam, bo idę na jutrznię prosić P. Boga pour les trepasses. Obłapiam tedy i całuję milion razów w imaginacji najśliczniejszą Marysieńkę, królewnę i dobrodziejkę swoją, A M. l'Ambassadeur mes tres humbles respects et l'assurance de mes services.



Uczniowie oglądają krótki film przedstawiający dzieje miłości Sobieskiego i Marysieńki.
http://kultura.wp.pl/title,Jan-III-Sobieski-milosc-rodzina-pasje-odc-3,wid,11962278,wiadomosc.html

Na zakończenie lekcji nauczyciel zapoznaje uczniów z anegdotami z czasów Jana III Sobieskiego

METODY:
Metoda opowiadanie

Prezentacja multimedialna

Praca w grupach

Analiza tekstu źrodłowego

Film

(czas)
20-25 min
V.Rekapitulacja pierwotna

W celu podsumowania wiadomości uczniowie wspólnie z nauczycielem określają najważniejsze wiadomości z lekcji

(czas)
5-10 min

VI.Podanie i objaśnienie zadania domowego
Jako zadanie domowe uczniowie są proszeni o znalezienie w Internecie ciekawostek, cytatów na temat Sobieskiego
(czas)
2-3 min